Polski herb zamiast medalionu Bismarcka
Wieża Bismarcka w Mrągowie
Planowanie budowy
W roku 1902, zgromadzenie deputowanych miasta Mrągowa, z emerytowanym kapitanem D. Reh na czele, zadecydowało o budowie wieży Bismarcka w Mrągowie.
Po utworzeniu Komitetu Budowy Pomnika, pod przewodnictwem burmistrza Hermanna Jaenicke, zabrano się do realizacji projektu.
Na miejsce budowy wybrano Wzgórze Jaenicke (zwane także Młyńską Góra) w miejskim parku.
Przypominający wyglądem wieżę projekt budowli, wzorowany na projekcie pomnika poległych w Jenie, dostosowano do miejscowych warunków. Projekt wykonał inspektor i radca budowlany Gersdorf z Mrągowa.
Całkowity koszt budowy i finansowanie wieży nie są znane.
Prace budowlane
Kierownictwo budowy objął radca budowlany Gersdorf, natomiast budowniczym został mistrz budowlany Reese (obaj z Mrągowa).
Budowana w latach 1905 – 1906 wieża wybudowano została na zachowanym stożku (kręgu) młyńskim.
Do budowy użyto czerwonej cegły, którą częściowo otynkowano.
Opis wieży (podczas inauguracji otwarcia)
Wysoka na 23 metry wieża widokowa z instalacją ogniową posiada stożkową podbudowę.
Stożkowa podbudówka zwęża się ku górze, do wysokości ok. 9 m. Na zdobioną blankiem górną platformę widokową z misą ogniową prowadzą wewnętrzne schody.
Czterokątna misa ogniowa z miedzi (długość boku 1,5 m, waga 100 kg) opalana jest drewnem i torfem, które wcześniej nasączano naftą. Misa spoczywa na 4-metrowej, czworokątnej kolumnie z blachy żelaznej, umieszczonej po środku platformy widokowej.
Nad wejściem znajduje się medalion Bismarcka z brązu, wykonany przez Dürricha w odlewni brązu Galdenbeck & Sohn w Berlinie (koszt 525 Marek), na którym umieszczono inskrypcję
„KSIĄŻĘ BISMARCK – BUDOWNICZY RZESZY NIEMIECKIEJ”.
Nad nim jest cytat (napisany złotymi literami) pochodzący z „Życia Fallera” Hoffmanna:
„Jak mógłbym Cię zapomnieć,/
wiem, kim dla mnie jesteś”
Z tyłu wieży również znajduje się inskrypcja:
„Wielkiemu kanclerzowi/
OTTO v. BISMARCKOWI/
Miasto i Powiat Mrągowo/
1906”
Historia wieży
Medalion Bismarcka zastąpiony został po roku 1950 polskim godłem. Krenelaż (blank), czterokątna kolumna i misa ogniowa zostały usunięte.
W latach 80-tych XX w. wieża była otwarta dla gości. Wieżę otwierał mieszkaniec.
Budowla została wyremontowana w maju 1993. Polskiego herbu z orłem nie było.
Wieża w roku 2003 została zamknięta i ogrodzona.
Teren wokół wieży w październiku 2015 był ogrodzony. Na zamkniętej budowli widoczne były wyraźne pęknięcia i wodne zacieki. Tablica informacyjna zawierała ofertę sprzedaży wieży.
Linki
Źródła
- Seele, Sieglinde: Lexikon der Bismarck-Denkmäler, wyd. Imhof-Petersberg, 2005, str. 364
- Seele, Sieglinde; Mannheim (archiwum Seele): BISMARCK-TURM von SENSBURG / Ostpr.
- von Bismarck, Valentin: Bismarck-Feuersäulen u. Türme (niepublikowany manuskrypt); nr 129 "Bismarck-Feuersäule zu Sensburg - Ostpreußen", 1900 - 1915, 1937 (w Archiwum Burschenschaft Alemannia, Bonn)
- Zeitschrift des Bismarck-Bundes (czasopismo związkowe): 3. rocznik 1905 (nr 11, str. 11); 4. rocznik 1906 (nr 12, str. 189); 5. rocznik 1907 (dodatek: Die Bismarck-Feuersäule“)
Zdjęcia
- Jörg Bielefeld, Remscheid (motywy historyczne)
- Ralph Männchen, Drezno (zdjęcia, październik 2004 i październik 2015)
- Sebastian Sosnowski, Sobótka (zdjęcia, wrzesień 2012)
Tłumaczenie na język polski – Marek Mosoń, Wrocław
